W poprzednim wpisie pokazałem wykres wartości indywidualnych utworzony na bazie 100 pomiarów czasu obsługi kierowców na bramkach autostradowych.
Czerwony punkt na wykresie oznacza zdarzenie specjalne. Zdarzenie to uznane zostało jako zdarzenie specjalne, ponieważ czas obsługi kierowcy przekroczył tam górny limit kontrolny.
Na wykresie górny limit kontrolny wynosi 4,54 minuty. Niedługo dowiemy się jak obliczyć limity kontrolne? Czy limity kontrolne mają one coś wspólnego z rozkładem normalnym?
Program Minitab pozwala tworzyć wykres kontrolny wraz ze średnią i limitami kontrolnymi. Niestety Black Belt SixSigma powinien umieć tworzyć taki wykres bez pomocy specjalistycznego oprogramowania.
Wykres I-MR
Wykres wartości indywidualnych ma w terminologii SixSigma skrót: I-MR. Skrót ten składa się z dwóch części, ponieważ wykres wartości indywidualnych to tak naprawdę dwa wykresy:
I oznacza individuals control chart (I chart) czyli wykres kontrolny wartości indywidualnych
MR oznacza moving range chart (MR chart) czyli wykres przedziałów ruchomych (niektórzy tłumaczą to jako wykres rozstępów ruchomych).
Wykres I-MR jest najprostszą kartą kontrolną.
Najważniejsze informacje na temat karty kontrolnej I-MR
Wykres I-MR stosuje się dla danych ciągłych. Dane ciągłe to dane, które mogą posiadać wartości dziesiętne, setne. To mogą być dane wyrażone w metrach, centymetrach, minutach, litrach itp. Obok danych ciągłych metodologia Six Sigma stosuje również dane dyskretne. To są na przykład ilość cykli, ilości wejść na stronę itp. Nie można przyjąć, że przez most przejechało 21,5 samochodu. Dane dyskretne nie mają wartości dziesiętnych i setnych.
Wykres I-MR stosowany jest wtedy gdy prowadzi się rzadkie pomiary pojedynczego obiektu (mierzymy dane jednej maszyny, prowadzimy jeden pomiar dziennie, mierzymy dane generowane przez jeden obiekt).
Każdy punkt na wykresie I-MR reprezentuje jedno zaistniałe zjawisko. Na innych kartach kontrolnych Six Sigma stosuje się średnią z podgrup n elementowych. Wykres I-MR jest wykresem kontrolnym danych ciągłych, gdzie jeden punkt oznacza jedno zdarzenie.
Wymaga się aby dane, na których będzie tworzony wykres I-MR miały rozkład zbliżony do rozkładu normalnego. To bardzo ważne, ponieważ gdy dane nie mają rozkładu normalnego karta I-MR będzie pokazywała fałszywe alarmy.
Dane do wykresu I-MR powinny być gromadzone w kolejności ich zebrania. Nie wolno mieszać ani sortować danych. Dane zebrane i ustawione w zbiorze w kolejności ich zebrania noszą nazwę szeregów czasowych.
Wykres I-MR będzie omawiany w kolejnych wpisach tego kursu.